به گزارش سلام لردگان به نقل از
خبرگزاري فارس، سايت تبيان نوشت: عالمان و عارفان بزرگ ديني هر کدام به نوعي و بنا به طرز فکر و سليقه خويش از سفر سخن گفتهاند و همگي آن را براي تهذيب نفس و عبرتآموزي و تکامل فرد دانستهاند. با توجه به آنکه تعطيلات عيد فرصتي مناسب براي سفر کردن ميباشد بد نيست اندکي بيشتر با جايگاه و ارزش ديني آن آشنا شده و با آگاهي بيشتري بدان اقدام نماييم.
سفر واژهاي است عربي و در لغت به معني بيرون شدن از شهر خود و به محلي ديگر رفتن، قطع مسافت و پيمودن راهي از محلي به محلي دور آمده است.
غزالي در وجه تسميه سفر گفته است: سفر را بدين سبب سفر ميخوانند که پوشيدهها را کشف کند.
* اهميت سفر
سفر از جمله موضوعاتي است که همه پرهيزکاران و اوليا الله اهميت آن را گوشزد کردهاند، از جمله در اينباره از پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم) منقول است که:
مسافرت کنيد چه اگر در سفر نفع مالي عايدتان نشود از فوائد عقلي بهره مند خواهيد شد».(مکارم الاخلاق ،ص124)
در ديواني که به علي (عليه السلام) نسبت داده شده چنين آمده است:
براي نيل به تعالي و ترقي، از وطنهاي خود دور شويد و مسافرت کنيد که درسفر پنج فايده است:
1ـ سفر باعث تفريح و انساط روح است و اندوه و آزردگي ها را برطرف مي کند.
2ـ مسافرت يکي از راه هاي تحصيل درآمد و تامين معاش است.
3ـ مسافرت وسيله فراگرفتن علم و تجربه است.
4ـ مسافرت به انسان آداب زندگي ميآموزد.
5ـ آدمي در سفر با افراد بافضيلت و خليق برخورد ميکند و با آنان دوست ميشود». (مستدرک 2 ، ص22)
در کنار اين تأکيدات بر اين امر نيز اشاره مينمايند که سفر نمودن بايد همراه با هدف و نيت خاصي صورت پذيرد و الا بيفايده خواهد بود:
رسول اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم) در وصاياي خود به علي (عليه السلام) فرمودهاند: سزاوار نيست انسان عاقل به سفر برود مگر براي سه منظور:
1- براي تجارت و تحصيل درآمد و اصلاح معاش
2- براي نيل به کمالات معنوي و تعالي روح و ذخيره ي معاد
3- براي تفريح و تفرّج و جلب لذايذ مباح. (وسائل، ج 3 ، ص177)
مسافرت با هر قصد و نيتي انجام پذيرد سبب ميگردد انسان تجربيات بيشتري به دست آورده و دانشي مضاعف نسبت به محيط پيرامون خويش کسب نمايد.
انسان در سفر و در طول مسير و با ديدن آثار به جاي مانده از پيشينيان، گذر زمان را حس کرده و با تمام وجود درک ميکند دنيا سرايي است فاني که آدمي تنها مدت زماني کوتاه در آن زندگي خواهد کرد و روزي ـ همچون ساير اقوام و مردمان ـ به ديار باقي ميرود.
انسان با ديدن آثار به جاي مانده از تمدنهاي گذشته به اين امر وقوف مييابد که تنها در صورتي ميتوان جاودانه در دنيا ماند که نام و يادي نيک از خود به جاي گذارد. چه بسيار افرادي که سالهايي دراز در اين جهان زيستهاند وليکن اکنون حتي نامي نيز از آنان باقي نمانده است. چه بسيار حاکمان و قدرتمنداني که به دليل ظلم و جور و تجاوز به مردمان تنها لعن و نفرين براي خود به جاي گذاشتهاند.
انسان با بصيرت با ديدن اين آثار و نشانهها قدر عمر خويش را دانسته و تلاش ميکند با کارهاي نيک و شايسته ماندگاري خويش در تاريخ و اذهان را رقم زند و نامي خوش از خويش به يادگار گذارد. از اين روست که در قرآن به م?منان سفارش مينمايد در زمين گردش کنند که در آن عبرتي براي صاحبان خرد و انديشه است:
«قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَيْفَ کانَ عاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْل ... ». (روم.42)
سفر در طبيعت و ديدن آيات قدرت خداوندي آدمي را بيش از پيش با آفريدگار خويش مأنوس ميسازد. از اين رو خداوند در قرآن يکي از علل سفر کردن را اينگونه نام ميبرد:
«قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»؛ بگو: در زمين بگرديد و بنگريد چگونه آفرينش را آغاز کرده است سپس (باز) خداست که نشئه آخرت را پديد مىآورد خداست که بر هر چيزى تواناست. (عنکبوت/20)
خداست که کوه، آسمان، دريا، زمين و تمام زيباييهاي درون آن را خلق کرده است. بي اذن و اراده او هيچ موجودي تاب زندگي ندارد و نظام آفرينش با تدبير او استوار و پابرجاست. ديدن اين همه شکوه و زيبايي و نظم و استواري به انسان يادآوري ميکند که قدرت تنها و تنها در دستان اوست و جز او از کسي نبايد خوف و هراسي به دل راه داد. انسان عاقل ميداند که جز در برابر چنين قدرتي نبايد خضوع کرد و جز او نبايد دل به کسي بست که هر کس با هر قدرتي، هر آنچه دارد در دستان اوست و اگر او بخواهد به آني از کفش خواهد گرفت.
آري! سفر مجالي است براي تفريح و تفرج و با هم بودن. لحظاتي شيرين و به يادماندني که لذتش تا سالهاي سال کام آدمي را شيرين ميسازد.
سکانداران دين علاوه بر آنکه به جنبههاي مادي و لذتهاي دنيايي سفر توجه نمودهاند؛ از پيروان خويش خواستهاند چشم دل به روي حقايق گشوده و قدري نيز تأمل کنند. و اگر چنين گردد دنيا و آخرت زيبا خواهد شد.